Вируслы гепатитлар: симптомнары, йоктыру юллары һәм профилактика чаралары

Халыкара гепатитка каршы көрәш көне уңаеннан Россия Сәламәтлек саклау министрлыгы бавыр авыруларын профилактикалау атналыгы игълан итә. 

Зәй район үзәк дәваханәсе табиб-эпидемиологы Резеда Абзалова бавырны зарарлаучы куркыныч вируслардан ничек сакланырга кирәклеге турында киңәшләрен бирә.

“Бавыр күп функцияләр башкара: канны токсиннардан чистарта, матдәләр алмашында катнаша, ашкайнату өчен кирәкле үт чыгара һәм зарарлы матдәләрне нейтральләштерә. Гепатит вируслары зарарланганда бавыр ялкынсынып китә, бу циррозга, яман шешкә һәм хәтта үлемгә китерергә мөмкин.

Вируслы гепатитларның төп биш тибы бар: A, B, C, D һәм E. А һәм Е гепатитлары пычрак су һәм азык-төлек, мәсәлән, юылмаган яшелчәләр, җиләк-җимешләр яки чи диңгез продуктлары аша күчә. Симптомнар сарылыкны, хәлсезлекне, күңел болгануны һәм уң яктагы авыртуны үз эченә ала. Бу формалар гадәттә кискен, хроник агымсыз уза. Е гепатиты өченче триместрда йөкле хатыннар өчен аеруча куркыныч — ул бала төшүгә яки бала үлеменә китерергә мөмкин. Саклану өчен гигиенаны үтәү, чиста су гына эчү һәм А гепатитыннан прививка ясату мөһим.

В гепатиты кан аша, мәсәлән, стериль булмаган инструментлар кулланганда, кан салганда, шулай ук бала тапканда анадан балага җенси юл белән күчә. Профилактиканың төп чарасы - вакцинация, беренче прививканы гомернең беренче 24 сәгатендә үк ясыйлар. 

D гепатиты В гепатиты белән зарарланган кешеләрдә генә була һәм цирроз куркынычын арттырып, авыру барышын кискен авырайта. Хәвеф-хәтәр төркемендә — наркоманнар һәм хроник В гепатиты булган кешеләр. Иң яхшы саклану - В гепатитыннан вакцинация, ул бер үк вакытта D гепатиты йоктыруны да кисәтә.

С гепатитын аның симптомсыз агымы нәтиҗәсендә «ягымлы үтерүче» дип атыйлар. Ул нигездә кан аша, мәсәлән, наркотиклар кулланганда яки стериль булмаган медицина процедураларында, сирәгрәк — җенси юл белән тапшырыла. 75 процент очракта авыру хроник формага күчә, циррозга һәм бавыр яман шешенә китерә. Профилактика үз эченә наркотиклардан баш тартуны, медүзәкләрдә һәм матурлык салоннарында инструментларның стерильлеген контрольдә тотуны, шулай ук даими диагностиканы ала.

Үзеңне вируслы гепатитлардан саклау өчен прививка ясарга, гигиена чараларын үтәргә, куркыныч контактлардан качарга һәм даими рәвештә сәламәтлекне тикшертергә кирәк. Бу авырулар куркыныч, ләкин аларны булдырмый калырга мөмкин. Әгәр дә сездә сарылык, хәлсезлек яки уң як авырту кебек симптомнар барлыкка килсә, һичшиксез табибка мөрәҗәгать итегез. Үзегезне һәм бавырыгызны саклагыз!